29 mei 2018
Rondom Rusland naar Litouwen
Als je aan de oostkant van de Oostzee langs de kust gaat, dan kom je na Polen de Russische enclave Kaliningrad tegen. Vroeger heette dat Koningsbergen. Maar om Rusland in te mogen heb je een visum nodig, en een visum krijg je als je precies aangeeft wanneer je komt en vertrekt. En dat wisten we vooraf niet. Een visum hebben we dus niet. Er doen wilde verhalen de ronde over mensen die geen visum hadden en toch in de Russische wateren kwamen. Een dag pittig verhoor en verblijf in een cel, boetes, enzovoorts. Daar hadden we allemaal geen zin in, dus moesten we buiten de Russische twaalf mijls zone blijven om van Polen naar Litouwen te komen. Op zich geen probleem maar wel een afstand van 100 mijl die net niet in één dag te doen is. Zeker als de wind niet gunstig is.
De oplossing is een nachtje doorvaren en omdat de weersvoorspellingen rustig weer afgaven, hebben we dat maar gedaan. De middag van te voren van Gdansk naar Hel. Dat is een klein plaatsje op een lang schiereiland voor Gdansk. En de volgende ochtend zee op, nadat we goed in de kaart hadden aangegeven waar we niet mochten komen.
Zoals steeds ook nu noordoosten wind, dus opkruisen. Maar met 10 knopen wind en een zonnetje er bij is dat geen straf. En nu was ook de wind niet meer zo koud als voorheen, dus comfortabel zeilen en om de beurt een paar uurtjes slapen. En onderweg rustig gelegenheid voor de lunch en het koken van de avondmaaltijd.
We vertrokken gelijk met een drietal Duitse zeiljachten die hetzelfde plan als wij hadden en ook naar Klaipeda in Litouwen op weg gingen. Het was leuk om die de hele tocht in de buurt te zien. Als ze te ver uit zicht waren, konden we ze meestal nog op de AIS zien.
Het was een prachtige nacht, heldere maan, echt donker werd het niet, mooie sterren aan de hemel, de temperatuur was aangenaam, het windje bleef lekker waaien, dus allemaal dik voor elkaar. We hebben heel wat nachtjes in mindere omstandigheden doorgemaakt. Naast de elektronische zeekaart hadden we nog de ouderwetse papieren zeekaarten op de kaartentafel liggen om de navigatie te doen.
De verwachting was dat de wind naar het zuidoosten zou draaien, dus we bleven met het maken van de slagen een beetje aan de aan de rechterkant van de rechtstreekse lijn naar Klaipeda. Op een gegeven moment draaide de wind inderdaad, en konden we rechtstreeks op een bezeilde koers doorvaren. De wind draaide zover dat het laatste uurtje zelfs de genaker gehesen kon worden. Dat gaf toen gelukkig weer wat vaart, want de wind werd zachter en zachter.
Vlak voor de haven was wind op. We streken de zeilen en gingen op de motor naar binnen. Klaipeda ligt aan een rivier, of eigenlijk de uitgang van een grote binnenzee zoals die er hier heel veel zijn. De rivier is behoorlijk breed en diep, zodat er aan de kades grote zeeschepen af konden meren. Alle in- en uitvoer over zee van Litouwen komt hier langs, want Klaipeda is de enige zeehaven van het land.
Een paar mijl naar binnen, bij de monding van een klein zijriviertje was de ingang naar de jachthaven. Die bevindt zich in de slotgracht van een oud kasteel. Ooit was hier de eerste verstevigde vesting van Klaipeda en de grachten om het kasteel zijn er altijd gebleven. Om het haventje binnen te komen, moet de havenmeester een oude draaibrug met de hand open draaien. Dat doet denken aan de oude brug van Wilhelminadorp die ook met de hand bediend moest worden. Hier is het zeker een bezienswaardigheid waar ieder even naar blijft kijken.
Klaipeda is een kleine, niet onaardige plaats, met dus een lange historie als vestingstad aan het water. In de tweede wereldoorlog is hier een lange tijd het front geweest tussen Rusland en Duitsland en is alles zo'n beetje kapot gemaakt. Vrijwel alle Joden uit Litouwen zijn afgevoerd en niet meer teruggekomen. In de vorige eeuw zijn er ook voortdurend volksverhuizingen en vluchtelingenstromen geweest en er was ook nog de inlijving in de Sovjet Unie, kortom een roerig verleden, waar steeds maar weer vanalles kapot werd gemaakt.
Maar het lijkt er op dat er nu, sinds de onafhankelijkheid in 1991 toch een opbouw periode is. Het is nog allemaal niet klaar en er zijn nog veel lege gaten in de stad, maar op veel plekken wordt er opgeknapt en nieuw gebouwd. Dat is duidelijk minder lang aan de gang en minder ver klaar dan in Polen, maar het ziet er naar uit dat het hier ook heel aardig kan worden, zeker langs het zijriviertje waar ook de ingang van de haven is. Daar verschijnen promenades, terrassen, restaurantjes en andere nieuwe dingen die het leven leuk maken. Een aan het einde van de heel warme dag die we er hadden, werd het een gezellige sfeer op straat. En in het haventje, ingeklemd tussen de aarden wallen van het kasteel en de gebouwen langs het riviertje, koelde het eindelijk ook wat af.
